Ένα χρόνο μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, οι επιστήμονες ανά το παγκόσμιο, καταγράφουν τα επακόλουθα της νόσου COVID-19 στην μετέπειτα πορεία των ασθενών.
Οι μελέτες, αλλά και η εμπειρία των γιατρών διεθνώς, αποδεικνύουν βάσει καταγεγραμμένων δεδομένων, ότι ακόμα και μετά την «κανονική» διάρκεια της νόσησης, μεγάλος αριθμός ατόμων εξακολουθούν να χρήζουν παρακολούθησης καθώς παρουσιάζουν «εμμένοντα» συμπτώματα, με το φαινόμενο να ονομάζεται “μετά -covid-19”, σύνδρομο και την συνολική κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι ασθενείς να χαρακτηρίζεται από τον όρο “long-Covid-19”.
Μάλιστα, σε αρκετές χώρες, άρχισαν ήδη να δημιουργούνται κλινικές “long-COVID19″, για να εξυπηρετούν τα άτομα που χρειάζονται εξειδικευμένη προσέγγιση και φροντίδα”.
Στην Κύπρο, προς το παρόν, δεν υπάρχει οργανωμένο σύστημα καταγραφής ασθενών με “long-COVID19”. ωστόσο, και οι Κύπριοι γιατροί καλούνται καθημερινά να αντιμετωπίσουν παρόμοια περιστατικά.
«Τα μαθηματικά είναι απλά. Όσο αυξάνεται ο αριθμός των κρουσμάτων, τόσοι περισσότεροι άνθρωποι, θα κινδυνεύουν να παρουσιάσουν σοβαρά συμπτώματα. Για αυτό το λόγο πλέον, βλέπουμε στα ιατρεία μας ολοένα και περισσότερα άτομα με «εμμένοντα» συμπτώματα», ανέφερε στον «Φ», ο επικεφαλής της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής, Καθηγητής Κωνσταντίνος Τσιούτης προσθέτοντας ότι, «αυτό επιβεβαιώνεται και από μεγάλες μελέτες οι οποίες άρχισαν να δημοσιεύονται το τελευταίο διάστημα και καταδεικνύουν τις προηγούμενες εκτιμήσεις».
Επικαλούμενος μεγάλη σειρά κλινικής παρακολούθησης «Long-Covid» (μακράς διάρκειας εμμένοντα συμπτώματα), η οποία δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα («the lancet») και αφορούσε δείγμα 1733 ατόμων τα οποία είχαν ασθενήσει τον περασμένο Μάϊο και χρειάστηκαν νοσηλεία, ο κ. Τσιούτης, ανέφερε ότι «διαπιστώνεται πως, με διάμεσο ηλικία τα 57 έτη, τα άτομα αυτά, χρειάστηκαν παρακολούθηση για διάστημα, κατά μέσο όρο, πέντε μηνών, μετά το εξιτήριο τους. Από αυτούς, μόνο το 4%, είχαν τύχει νοσηλείας σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας».
Στα γενικά συμπεράσματα, «η μελέτη επιβεβαιώνει, για ακόμα μια φορά ότι οι ασθενείς που πέρασαν από τον κορωνοϊό, χρειάζονται μακροχρόνια παρακολούθηση και ειδικές δοκιμασίες. Στο παρόν στάδιο δεν γνωρίζουμε τις μακροχρόνιες κλινικές επιπτώσεις της νόσου αλλά ούτε και την μακροχρόνια κινητική της ανοσολογικής απόκρισης».
Αναλυτικά, από τη μελέτη διαπιστώνεται ότι, το 76% των ατόμων που συμμετείχαν, παρουσίαζαν τουλάχιστον ένα εμμένον σύμπτωμα.
Περαιτέρω διαπιστώθηκε ότι το 35% είχαν επηρεασμένη νεφρική λειτουργία, 34% παρουσίαζαν προβληματικά αποτελέσματα στις αναπνευστικές δοκιμασίες, 23% είχαν πρόβλημα στις δοκιμασίες άσκησης (περπάτημα 6 λεπτών), 7% χρειάζονταν βοήθεια στο περπάτημα και 23% είχαν άγχος και κατάθλιψη.
Η ηλικία διαδραμάτισε ρόλο σε κάποιες εξετάσεις, «δηλαδή, διαπιστώθηκε ότι τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας είχαν χειρότερα αποτελέσματα στις δοκιμασίες που υποβάλλονταν και ταυτόχρονα, παρουσίαζαν σοβαρότερα ή/και περισσότερα συμπτώματα».
Σημαντικό, όπως είπε ο Καθηγητής, «να αναφερθεί ότι από την συγκεκριμένη μελέτη διαπιστώθηκε πως κατά την παρακολούθηση των ανθρώπων αυτών, οι 58 διαγνώσθηκαν για πρώτη φορά με σακχαρώδη διαβήτη».
Διαπιστώθηκε επίσης ότι σε ποσοστό ασθενών, μετά την πάροδο των πέντε μηνών, δεν υπήρχε ικανοποιητικός αριθμός αντισωμάτων και «ως εκ τούτου, δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι τα άτομα που έχουν περάσει την νόσο παραμένουν προστατευμένα. Για αυτό και συστήνεται και σε αυτές τις περιπτώσεις ο εμβολιασμός». Συγκεκριμένα, ενώ αρχικά σε ποσοστό 96% τα άτομα αυτά παρουσίαζαν αντισώματα, με την πάροδο των πέντε μηνών το ποσοστό έπεσε στο 58,5%.
Διαπιστώσεις από τα πραγματικά δεδομένα
Το «μετά – covid-19» σύνδρομο (στην Κύπρο και διεθνώς), παρατηρείται σε τουλάχιστον 30% των ατόμων που αναπτύσσουν συμπτώματα όταν προσβληθούν από τον ιό, «ενώ η ηλικία και τα υποκείμενα νοσήματα δεν έχουν ρόλο για το ποιος θα παρουσιάσει εμμένοντα συμπτώματα, αφού, όπως διαπιστώνεται και από την εμπειρία στην Κύπρο, περισσότερα από τα μισά άτομα που ζουν τη συγκεκριμένη κατάσταση, είναι κάτω των 45 ετών». Διαπιστώνεται επίσης ότι «άτομα που χρειάσθηκαν νοσηλεία κατά τη διάρκεια της νόσου, έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν την κατάσταση αυτή και τα συμπτώματά τους είναι πιο έντονα». Περαιτέρω, μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα με «long-COVID19», αργούν να επανέλθουν στην καθημερινότητά τους και στην εργασία τους, ενώ περισσότερο από 50% των ατόμων με long-COVID19 χρειάζονταν φροντίδα για μεγάλο χρονικό διάστημα (μερικοί μήνες), μετά τη νόσο.
Να σημειωθεί ότι στην Κύπρο, βάσει των πραγματικών δεδομένων, το 70% των ατόμων που είναι θετικά στον ιό, παρουσιάζουν ένα ή και περισσότερα συμπτώματα της νόσου. Αυτό σημαίνει, βάσει και των διεθνών δεδομένων ότι, το 30% θα ζήσει το «μετά-COVID» σύνδρομο.