Ασκήσεις επί χάρτου με βάση το χειρότερο δυνατό σενάριο κάνει πλέον ο Δήμος Λάρνακας σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις της κρίσης του κορονοϊού στα οικονομικά του δημαρχείου. Η σχεδόν ολοκληρωτική διακοπή λειτουργίας της οικονομίας έχει τρομακτικές συνέπειες στη ροή των εσόδων στα δημοτικά ταμεία, όπως συμβαίνει με όλες τις δημοτικές Αρχές, αφού στην ουσία η μόνη πηγή εσόδων που έχει μείνει ανεπηρέαστη είναι η κρατική χορηγία. Όλα τα άλλα έσοδα από φόρους, τέλη, άδειες κ.α. έχουν σταματήσει, με αποτέλεσμα να υπάρχει ήδη τρύπα στα ταμεία και να έχουν τιναχτεί στον αέρα οι προϋπολογισμοί για το 2020 από τη στιγμή που σε αντίθεση με τα έσοδα, τα έξοδα παραμένουν σταθερά με βάση όσα ψηφίστηκαν από τα Δημοτικά και Κοινοτικά Συμβούλια.
Όπως προαναφέραμε, ο Δήμος Λάρνακας κινείται με βάση το χειρότερο δυνατό σενάριο το οποίο καταγράφεται σε έκτακτη έκθεση που ετοίμασε ο Δημοτικός Ταμίας. Η εκτίμηση αυτή ορίζει την ανώτατη απώλεια εσόδων στα 5 εκατομμύρια ευρώ σε μια περίοδο που υπολογίζεται μέχρι τον Αύγουστο.
2,7 εκατομμύρια πιθανές απώλειες από τα καλοκαιρινά έσοδα
Η χρονική συγκυρία της εμφάνισης της πανδημίας δεν θα μπορούσε να είναι χειρότερη, αφού η κρίση ξεκίνησε ακριβώς με την έναρξη της νέας τουριστικής σεζόν. Αυτό αποτυπώνεται ευκρινώς στις εκτιμήσεις της οικονομικής υπηρεσίας του Δήμου Λάρνακας με βάση τις οποίες από τα 5 εκατομμύρια ευρώ (4.989.896 ευρώ είναι η ακριβής εκτίμηση) που υπολογίζεται ότι μπορεί να χαθούν, τα 2,7 εκατομμύρια θα οφείλονται σε ζημιά από δραστηριότητες που εμπίπτουν στην καλοκαιρινή περίοδο. Σύμφωνα με την έκθεση του Δημοτικού Ταμία, Αλέξανδρου Αναστασίου, άλλα 2,3 εκατομμύρια είναι πιθανό να απολεσθούν ενώ οι ζημιές δεν αποκλείεται να εκτοξευθούν και πάνω από 5 εκατομμύρια εάν συνυπολογίσει κανείς ότι τον Μάρτιο το Τμήμα Φόρων του Δήμου Λάρνακας είχε κινήσει αγωγές για ανείσπρακτους φόρους της τάξης των 500-600 χιλιάδων ευρώ.
Από την αναλυτική κατάσταση που ετοιμάστηκε με βάση το χειρότερο σενάριο, σε περίπτωση που χαθεί ολόκληρη η καλοκαιρινή περίοδος, μόνο από την έμμεση φορολογία στις άδειες που αφορούν την παροχή υπηρεσιών στις παραλίες εκτιμάται ότι μπορεί να χαθεί ένα ποσό που ξεπερνά τα 1,2 εκατομμύρια ευρώ. Σχεδόν απόλυτη, με βάση πάντα το χειρότερο σενάριο, θα είναι και η απώλεια από τα τέλη διανυκτερεύσεων. Η ζημιά από τα δικαιώματα χρήσης στάθμευσης εκτιμάται ότι μπορεί να ξεπεράσει το ένα εκατομμύριο ευρώ, ενώ γύρω στο μισό εκατομμύριο μπορεί να απολεσθούν από τα δικαιώματα χρήσης δημοτικών υποστατικών.
Προληπτικές περικοπές εξόδων
Με βάση όλα αυτά, ο Δήμος Λάρνακας δεν είχε άλλη επιλογή από την πλήρη αναδιάταξη του προϋπολογισμού για το 2020. Στο πλαίσιο αυτό, το Δημοτικό Συμβούλιο ενέκρινε την περασμένη Πέμπτη 9 Απριλίου περικοπές εξόδων που φτάνουν συνολικά τα 5,1 εκατομμύρια ευρώ. Με βάση αυτό το σενάριο, ο προϋπολογισμός παραμένει πλεονασματικός, αλλά αυτό θα γίνει κατορθωτό με αιματηρές εξοικονομήσεις που δεν πρόκειται να αφήσουν ανεπηρέαστους τους σχεδιασμούς του Δήμου Λάρνακας μεταξύ άλλων και για σημαντικά έργα που είχαν προγραμματιστεί για το τρέχον έτος.
Με βάση την απόφαση, θα εξοικονομηθεί σημαντικό κονδύλι από την αγορά εξοπλισμού που πλησιάζει τις 800 χιλιάδες ευρώ. Σχεδόν 300 χιλιάδες ευρώ κόπηκαν από τα έξοδα για προσφορά υπηρεσιών από τρίτους, ενώ μηδενίστηκε η δαπάνη που συμπεριλήφθηκε για πολιτιστικές εκδηλώσεις η οποία ήταν 427 χιλιάδες ευρώ.
Από τον αναπτυξιακό προϋπολογισμό αποφασίστηκε να περικοπεί σχεδόν ολόκληρο το κονδύλι για δρόμους αφού παρέμειναν στον προϋπολογισμό 200 χιλιάδες από τα 2 εκατομμύρια που είχαν προβλεφθεί. Επίσης εκμηδενίστηκαν οι δαπάνες για μουσεία και για την πλατεία Βασιλέως Παύλου.
Από τα λειτουργικά έξοδα κόπηκαν εξ ολοκλήρου οι υπερωρίες του μόνιμου προσωπικού που υπολογίζονται σε 225 χιλιάδες ευρώ, καθώς και οι υπερωρίες των υπαλλήλων αορίστου χρόνου που προϋπολογίστηκαν σε 39 χιλιάδες ευρώ. Επίσης αποφασίστηκαν περικοπές 280 χιλιάδων ευρώ από τις υπερωρίες των εργατών, 250 χιλιάδων ευρώ από τις συντάξεις και φιλοδωρήματα όπου όμως παραμένει το μεγαλύτερο μέρος του κονδυλίου (1,2 από τα 1,45 εκατομμύρια) και 57 χιλιάδων ευρώ από τα έξοδα της εκστρατείας καθαριότητας, όπου επίσης παραμένει το μεγαλύτερο μέρος της αρχικής δαπάνης που είναι 554 χιλιάδες ευρώ.
Ο δήμαρχος Ανδρέας Βύρας ξεκαθάρισε μιλώντας στη “Χ” ότι οι περικοπές δαπανών αποφασίστηκαν προληπτικά, αφού υπάρχει στη μέση ο αστάθμητος παράγοντας της κρίσης. Όπως ανέφερε, στην ευκταία περίπτωση που υπάρχει θετική ανατροπή δεδομένων και ταχεία επανεκκίνηση της οικονομίας, ο Δήμος Λάρνακας θα επανέλθει και θα πάρει άλλες αποφάσεις.
Τι ζητά από το κράτος η Ένωση Δήμων
Τα νέα οικονομικά δεδομένα των δήμων με τη βίαιη διακοπή της ροής των εσόδων ένεκα της πανδημίας και της αναστολής σχεδόν ολόκληρης της οικονομικής δραστηριότητας απασχολούν και την Ένωση Δήμων, η οποία επεξεργάζεται διάφορες προτάσεις. Οι προτάσεις αυτές έχουν βασικό άξονα τη στήριξη των δήμων από το κράτος ώστε να μη φτάσουν προ του σεναρίου ακόμα και στάσης πληρωμών σε περίπτωση που τα χειρότερα σενάρια γίνουν πραγματικότητα. Στο πλαίσιο αυτό, ο πρόεδρος της Ένωσης Δήμων που είναι ο δήμαρχος Λάρνακας απέστειλε επιστολή στους Υπουργούς Εσωτερικών και Οικονομικών, Νίκο Νουρή και Κωνσταντίνο Πετρίδη, αντίστοιχα ημερομηνίας 26 Μαρτίου 2020 με θέμα τη λήψη μέτρων για άμεση στήριξη των δήμων. Ο Ανδρέας Βύρας τονίζει ότι από τις επιπτώσεις έχουν επηρεαστεί οι δήμοι που νιώθουν μέρα με τη μέρα το μέγεθος του προβλήματος, αφού έχουν εκμηδενιστεί τα έσοδα από διάφορες φορολογίες και τέλη.
Η Ένωση Δήμων Κύπρου προτείνει συγκεκριμένα:
- Την άμεση καταβολή της πρώτης δόσης της κρατικής χορηγίας για το 2020 στους δήμους.
- Την αναστολή πληρωμής των δόσεων οφειλών των δήμων προς τα ΧΥΤΥ και την καταβολή τους από το κράτος.
- Την αναστολή των οφειλών των δήμων προς το κράτος για διαφόρους λόγους μέχρι να περάσουν οι επιπτώσεις της πανδημίας.
- Την αναστολή πληρωμής των δόσεων προς τραπεζικά ιδρύματα (των μη εγγυημένων από το κράτος) τουλάχιστον για ένα χρόνο χωρίς πρόσθεση επιβάρυνση για τους δήμους.
- Πληρωμή από το κράτος των άμεσων οφειλών των δήμων προς τις Αρχές Δημόσιας Ωφελείας και ειδικότερα προς την ΑΗΚ για τον οδικό φωτισμό ή ως εναλλακτική λύση να αποδεχθούν αυτές οι Αρχές την παράταση στις πληρωμές για μικρό χρονικό διάστημα, ανάλογα με την πορεία της κατάστασης.
Ο πρόεδρος της Ένωσης Δήμων συστήνει όπως οι δήμοι αναμένουν τα συνολικά μέτρα για την οικονομική στήριξη από το κράτος και όταν υπάρχει ενώπιόν τους η ολοκληρωμένη εικόνα για τις επιπτώσεις στα οικονομικά σε συνάρτηση με την πορεία των απαγορευτικών μέτρων, να συζητήσουν σε επίπεδο Ομάδας Εργασίας μεταξύ των Υπουργείων Εσωτερικών και Οικονομικών και της Ένωσης Δήμων για το τι δέον γενέσθαι. Αυτή η Ομάδα Εργασίας, σύμφωνα με την επιστολή Βύρα, θα υπολογίσει επ’ ακριβώς τις επιπτώσεις και θα ετοιμάσει υπόμνημα που θα ανταποκρίνεται στην πραγματική κατάσταση.
Ενιαία πρόταση για εκπτώσεις σε τέλη και φορολογίες προς τους δημότες
Πέραν των απαιτήσεων για στήριξη από το κράτος όμως και σε απόλυτη συνάρτηση με το ύψος της στήριξης, η Ένωση Δήμων εμφανίζεται έτοιμη να μετακυλήσει το όφελος στους δημότες όταν η κατάσταση αρχίσει να επανέρχεται στην ομαλότητα σε περίπτωση που η κυβέρνηση σταθεί αρωγός δίνοντας οικονομική ανάσα στις δημοτικές Αρχές. Στο πλαίσιο αυτό, ο πρόεδρος της Ένωσης Δήμων εισηγείται όπως με τον καθορισμό της βοήθειας από το κράτος και με τον ακριβή υπολογισμό των επιπτώσεων στα οικονομικά των δήμων, εξεταστεί κοινή πρόταση για εκπτώσεις προς τους δημότες.
Αυτό που συστήνεται είναι η Ομάδα Εργασίας να ετοιμάσει ενιαία πρόταση εκπτώσεων από τους δήμους σε διάφορα δημοτικά τέλη και δημοτικές φορολογίες για σκοπούς ελάφρυνσης των πολιτών και των επιχειρήσεων στα πλαίσια της συνδρομής των δήμων στα οικονομικά μέτρα στήριξης των πολιτών από το κράτος.
