“Πρωταθλήτρια” είναι η Κύπρος στη μετανάστευση νέων λόγω ανεργίας, αναφέρθηκε το απόγευμα στην Επιτροπή Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων της Βουλής, ενώπιον της οποίας τέθηκε το θέμα “η υψηλή ανεργία στους νέους, η εφαρμογή/υλοποίηση του εθνικού προγράμματος “Εγγύηση για την Νεολαία”, τα αποτελέσματα από την εφαρμογή/υλοποίηση τους και η πιθανότητα αλλαγής ή βελτίωσης του”.
Κατά τη συζήτηση του θέματος, τονίστηκε από τα μέλη-βουλευτές της Επιτροπής, ότι η ανεργία στην Κύπρο συνεχίζει να παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα ιδιαίτερα ανάμεσα στους νέους, και κυμαίνεται στο 26,7%. Στο μεταξύ, ένας πολύ μεγάλος αριθμός νέων υποαπασχολείται ή ετεροαπασχολείται ενώ έχει δημιουργηθεί και μια νέα ομάδα εργαζομένων, οι “εργαζόμενοι-φτωχοί”, οι οποίοι αμείβονται με πολύ λίγα χρήματα, με 200 ή 300 ευρώ τον μήνα.
Η Κύπρος κατέχει και την πέμπτη χειρότερη θέση στην ανεργία στην ΕΕ, που είναι ένα ακόμη στοιχείο – που παρά την όποια βελτίωση που υπάρχει – συνεχίζει να βρίσκεται σε ψηλά επίπεδα.
Οπως αναφέρθηκε από εκπρόσωπο του Υπουργείου Εργασίας, το 2013 όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ εφάρμοσαν τη Σύσταση του Συμβουλίου για τη θέσπιση των «Εγγυήσεων για τη νεολαία», ώστε όλοι οι νέοι να λαμβάνουν προσφορά απασχόλησης καλής ποιότητας, συνεχή εκπαίδευση, μαθητεία ή άσκηση εντός περιόδου τεσσάρων μηνών από τη στιγμή που καθίστανται άνεργοι ή εξέρχονται από την επίσημη εκπαίδευση.
Προς υποστήριξη των «Εγγυήσεων για τη νεολαία» παρασχέθηκε σημαντική χρηματοδότηση από την ΕΕ στα κράτη-μέλη, μέσω της «Πρωτοβουλίας για την απασχόληση των νέων (ΠΑΝ) – 6,4 δις ευρώ – ενώ το 2015 εγκρίθηκε επιπλέον 1 δις ευρώ για την άμεση υποστήριξη περιοχών που τα ποσοστά ανεργίας των νέων υπερβαίνουν το 25%.
Πέραν από την Πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων, κατά την περίοδο 2014-2020, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) θα επενδύσει τουλάχιστον 6,3 δις ευρώ για να υποστηρίξει την ενσωμάτωση των νέων στην αγορά εργασίας.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εργασίας Ανδρέας Φακοντής είπε ότι στο ποσοστό του 26,7% της ανεργίας στους νέους δεν υπολογίζεται ένας μεγάλος αριθμός νέων, οι οποίοι ενώ έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους δεν επιστρέφουν στην Κύπρο ή πάρα πολλοί από αυτούς στην αδυναμία τους να εξασφαλίσουν εργασία στην Κύπρο, μεταναστεύουν στο εξωτερικό.
Η Κύπρος, είπε σε δηλώσεις του, δυστυχώς είναι “πρωταθλήτρια” στη μετανάστευση σε αναλογία πληθυσμού.
“Τα στοιχεία είναι της ΕΕ με βάση την αναλογία του πληθυσμού. Ενας μεγάλος αριθμός κυρίως νέων, ο οποίος υπολογίζεται να κυμαίνεται μεταξύ 20 και 30 χιλιάδες έχουν μεταναστεύσει. Επιπλέον αυτού, ένας αριθμός νέων, οι οποίοι φοιτούν στο εξωτερικό μετά την ολοκλήρωση των σπουδών τους δεν επιστρέφουν στην Κύπρο”, σημείωσε.
Οπως διαπιστώθηκε κατά τη συζήτηση στην Επιτροπή Εργασίας, συμπλήρωσε, το εθνικό σχέδιο δράσης για την απασχόληση των νέων φαίνεται ότι δεν έχει αποδώσει ικανοποιητικά και κρίνεται ως αναποτελεσματικό.
Ο κ. Φακοντής ανέφερε ότι “χρειάζεται ακόμα να γίνουν πολλά για να μπορέσουν να αντιμετωπιστούν τα πολλά προβλήματα και ιδιαίτερα η υψηλή ανεργία στους νέους”, χρειάζεται να γίνει μελέτη για επανασχεδιασμό των στόχων προτεραιότητας, ιδιαίτερα μετά την περίοδο της κρίσης, η οποία έχει αλλάξει σοβαρά την κατάσταση στον εργασιακό τομέα.
Επισημάναμε επίσης στο Υπουργείο Εργασίας, συνέχισε, ότι πρέπει να επεκτείνει την ομάδα ηλικίας, στην οποία απευθύνεται το συγκεκριμένο σχέδιο, καθώς – λόγω και του στρατού- μεγάλη μερίδα νέων δεν μπορεί να καλυφθεί, ενώ από το Υπουργείο ενημέρωσαν την Επιτροπή ότι έχουν ζητήσει να επεκταθεί η ηλικία μέχρι το 29ο έτος της ηλικίας για να δώσει την δυνατότητα διεύρυνσης ώστε να καλυφθεί μια μεγαλύτερη ομάδα νέων.
Στην Επιτροπή, αναφέρθηκε ότι τα προγράμματα κατάρτισης σε πολλές περιπτώσεις χρησιμοποιούνται ως “όχημα” από τους εργοδότες για περαιτέρω απορύθμιση και διάβρωση των όρων απασχόλησης καθώς και πίεση των μισθών προς τα κάτω.
“Γι αυτό και ζητήσαμε να γίνονται αυστηρότεροι και συχνότεροι έλεγχοι ώστε να μην υπάρχει αυτή η συμπίεση των μισθών προς τα κάτω αλλά κατ΄ επέκταση για να διακριβώσουμε και ποιος είναι ο αριθμός των νέων που μετά την ολοκλήρωση των σχεδίων παραμένουν στην απασχόληση, που αυτός είναι και ο βασικός στόχος”, πρόσθεσε.
Πρέπει να πούμε, είπε ο κ. Φακοντής, ότι η ανεργία συνεχίζει να είναι μια από τις πιο σκληρές καταστάσεις που βιώνουν ιδιαίτερα οι νέοι μας, είναι μια κοινωνική μάστιγα γι αυτό και η Κυβέρνηση οφείλει και πρέπει να στοχεύσει στη δημιουργία νέων ποιοτικών, σταθερών θέσεων εργασίας.
Τέλος, κάλεσε την Κυβέρνηση να δώσει μεγαλύτερη σημασία και να στοχεύσει στην ανάπτυξη ώστε να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, να περιοριστεί η φτώχεια και να αναβαθμιστεί το κοινωνικό κράτος πρόνοιας.
Η βουλευτής του ΑΚΕΛ Σκεύη Κουκουμά και ο Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών Γιώργος Περδίκης ανέφεραν ότι η ανεργία ναι μεν, στους νέους έχει μειωθεί τουλάχιστον κατά 5% σε σχέση με το προηγούμενο έτος αλλά παραμένει σε υψηλά επίπεδα στο 26,7%.
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Μάριος Μαυρίδης είπε ότι η υψηλή ανεργία στους νέους οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, όπως είναι το γεγονός ότι δεν υπάρχει και σωστός προγραμματισμός στο τι σπουδάζουν οι νέοι διότι οι περισσότεροι μπορεί να σπουδάσουν αυτό που τους αρέσει, όμως δεν είναι σίγουρο ότι θα μπορέσουν να βρουν δουλειά στον τομέα τους.
Αρα λοιπόν, σημείωσε, το φαινόμενο της ετεροαπασχόλησης είναι επίσης ένα σημαντικό κοινωνικό φαινόμενο που μας απασχολεί. Επίσης το γεγονός, συνέχισε, ότι τα πανεπιστήμια παράγουν πτυχιούχους οι οποίοι δεν μπορούν να βρουν δουλειά εξ αντικειμένου λόγω του θέματος το οποίο σπουδάζουν, αυξάνει περισσότερο την ανεργία και δυσκολεύει και την ευελιξία της αγοράς εργασίας.
Το κράτος, είπε ο κ. Μαυρίδης, πρέπει να κάνει επανασχεδιασμό της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ως ένα διαρθρωτικό μέτρο, το οποίο θα οδηγήσει στο καλύτερο συνταίριασμα μεταξύ των πτυχιούχων στην αγορά εργασίας και των επιχειρήσεων.
Στα πανεπιστήμια για παράδειγμα, σημείωσε, έχουμε πτυχιούχους φιλολογίας, πολιτικών επιστημών, ανθρωπιστικών επιστημών, όπου δεν είναι εύκολο για κάποιο απόφοιτο αυτού του επαγγέλματος να βρει δουλειά.
Και γι αυτό το λόγο, είπε, αναγκάζονται οι νέοι να πάνε για μεταπτυχιακό που θα κοστίσει ακόμη περισσότερο, είτε να αλλάξουν κατεύθυνση είτε να εργαστούν σε ένα επάγγελμα, το οποίο δεν είναι αυτό που ήθελαν.
“Μια πρακτική είναι να ενεργοποιήσουμε τα ιδιωτικά γραφεία εξευρέσεως εργασίας, τους ιδιωτικούς συμβούλους, οι οποίοι θα τρέξουν στις επιχειρήσεις να δουν αν υπάρχουν ανάγκες και να προσπαθήσουν να κάνουν το συνταίριασμα μεταξύ των ανέργων και τις θέσεις στις επιχειρήσεις”, συμπλήρωσε.
Οπως αναφέρθηκε από τον εκπρόσωπο του Υπουργείου Εργασίας, η μεταρρύθμιση του συστήματος στην αγορά εργασίας υλοποιείται κυρίως, μέσω της υλοποίησης των Εγγυήσεων για τη Νεολαία (ΕΝ), στο πλαίσιο του εθνικού σχεδίου δράσης για την απασχόληση των νέων – η πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων στην Κύπρο καλύπτει περίπου το ένα τρίτο των
νέων.
Επιπλέον, έχουν δρομολογηθεί ορισμένα σχέδια που χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) ή/και εθνικά ταμεία για την υποστήριξη της απασχόλησης άλλων κοινωνικών ομάδων, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών, των μακροχρόνια ανέργων, των
αυτοαπασχολούμενων, των κοινωνικών επιχειρήσεων και άλλων μειονεκτουσών ομάδων, όπως τα άτομα με αναπηρία.
Στα προγράμματα τοποθέτησης νέων ανέργων (ατόμων που έχουν ολοκληρώσει την
τριτοβάθμια, δευτεροβάθμια και μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση) σε επιχειρήσεις και άλλους οργανισμούς προκειμένου να αποκτήσουν εργασιακή εμπειρία, όπως σε επιδοτούμενες θέσεις εργασίας στον τομέα του λιανικού εμπορίου, υπήρξε μεγαλύτερη συμμετοχή από άλλα.
Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, αναφέρθηκε ενώπιον της Επιτροπής, αυτά τα μέτρα πολιτικής δεν είναι ακόμη αρκετά ολοκληρωμένα. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει ολοκληρωμένη στρατηγική για μη καταγεγραμμένους εκτός εκπαίδευσης, απασχόλησης ή κατάρτισης (ΕΕΑΚ).
