Η πανδημία του κορωνοϊού αναμένεται να προκαλέσει ντόμινο αλλαγών στον τουρισμό. Και αυτό διότι η φετινή ευρωπαϊκή τουριστική πίτα θα είναι μικρότερη, ενώ οι χώρες της Μεσογείου ανταγωνίζονται η μία την άλλη, για το ποια θα είναι αυτή που θα προσελκύσει περισσότερους τουρίστες, τόσο με βάση τα πακέτα προσφορών που θα δώσει όσο και με τα επιδημιολογικά κριτήρια. Με βάση τα στοιχεία που παρουσιάζει ο «Φ» από την ιστοσελίδα coronavirus resource center η αναλογία περιστατικών με θνησιμότητα είναι χαμηλότερη στην Κύπρο σε σχέση με άλλες χώρες και μετά ακολουθεί το Ισραήλ.
Για τους επιχειρηματίες του τουρισμού, η πλέον κρίσιμη και ίσως η πιο δύσκολη εξίσωση είναι η ανάκαμψη των κρατήσεων το 2021. Τέτοια εποχή πριν την κρίση του κορωνοϊού ταξιδιωτικοί πράκτορες και ξενοδοχεία έκαναν τον πρώτο απολογισμό για το πώς θα κινηθεί η αγορά, με ορίζοντα και την γιορτή του Πάσχα. Σήμερα κινούνται σ’ ένα περιβάλλον άγνωστο προς το παρόν όσον αφορά τις εξελίξεις αναφορικά με την πανδημία, αλλά που σίγουρα θα περιλαμβάνει αυστηρά υγειονομικά κριτήρια και το πιθανότερο μια νέα ταξιδιωτική κουλτούρα.
Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Προσφορές και πτώση τιμών στα πακέτα των tour operators για να τονωθεί η ζήτηση, η ασφάλεια γίνεται το νέο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του προορισμού, ενώ ο ανταγωνισμός για την απόκτηση μεριδίων από ισχυρές τουριστικές αγορές που δέχτηκαν σαρωτικό πλήγμα από την εξάπλωση του COVID 19 είναι πιο έντονος από ποτέ. Ξεπερνώντας το μούδιασμα της σεζόν που έκλεισε, Ισπανία, Ιταλία, Τουρκία, Αίγυπτος, μεγάλοι ανταγωνιστές της Μεσογείου μεταξύ αυτών και της Κύπρου, προετοιμάζουν δυνατό comeback.
Ημερομηνία κλειδί η 17η Μαρτίου
Ορόσημο είναι η 17η Μαρτίου οπότε αναμένονται τα νεότερα από την Κομισιόν για τη νομοθετική πρόταση για το «Πράσινο Ψηφιακό Πιστοποιητικό»( Digital Green Certificate), που θα καθορίσει πως θα γίνονται τα ταξίδια σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Οι απώλειες για όλες τις τουριστικές χώρες της Μεσογείου ήταν ανυπολόγιστες. Η Ευρώπη είναι ο κορυφαίος τουριστικός προορισμός στον κόσμο. Ο τουρισμός είναι στο επίκεντρο ενός τεράστιου οικοσυστήματος επιχειρήσεων που συμβάλλουν σημαντικά στην ευημερία και την απασχόληση σε όλα τα κράτη μέλη. Συνεισφέρει το 10% του ενωσιακού ΑΕΠ, υπάρχουν 2,4 εκατομμύρια τουριστικές επιχειρήσεις, εκ των οποίων πάνω από το 90 % είναι ΜμΕ, η Ευρώπη έχει ηγετική θέση παγκοσμίως με 40% των διεθνών αφίξεων και το 85 % των Ευρωπαίων περνούν τις καλοκαιρινές τους διακοπές στην ΕΕ. Τα κράτη που εξαρτώνται περισσότερο από τον τουρισμό ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι: Κροατία (25 %),Κύπρος (22 %), Ελλάδα (21 %), Πορτογαλία (19 %), Αυστρία, Εσθονία, Ισπανία (15 %), Ιταλία (13 %), Σλοβενία, Βουλγαρία (12 %), Μάλτα (11 %), Γαλλία (10 %), Γερμανία (9 %).
Εμβολιαστικό πρόγραμμα
Από τη στιγμή που το εμβολιαστικό πρόγραμμα στις χώρες άμεσου τουριστικού ενδιαφέροντος (Ηνωμένο Βασίλειο, Ρωσία, Ισραήλ) προχωρά με γρήγορους ρυθμούς και μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού θα έχει εμβολιαστεί πολύ μεγάλο μέρος του πληθυσμού, υπάρχει η αισιοδοξία ότι θα λυθούν πολλά από τα προβλήματα που έχει επιφέρει η πανδημία στη διακίνηση τουριστών.
Για τους εμβολιασμένους επιβάτες είναι σαφές πλέον ότι οι διαδικασίες θα απλοποιηθούν, ενώ για τους μη εμβολιασμένους θα εφαρμοστούν τα υγειονομικά πρωτόκολλα με τα τεστ πριν από την αναχώρηση και τα rapid tests κατά την άφιξη. Βασικό ζήτημα που απασχολεί άπαντες είναι πότε χρονικά θα ανοίξει -ουσιαστικά και με ασφάλεια- η φετινή σεζόν, κάτι που φαίνεται να είναι σε άμεση συνάρτηση και με τα προγράμματα εμβολιασμού στην Ε.Ε. Η Κομισιόν, πάντως, μέσω της προέδρου της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επιμένει ότι με τις νέες συμφωνίες για εμβόλια έως το τέλος του καλοκαιριού θα έχει επιτευχθεί ο στόχος να εμβολιαστεί το 70% του ενήλικου πληθυσμού.
Συγκρατημένη αισιοδοξία
Την ίδια ώρα, οι επιχειρήσεις στον τουριστικό τομέα προσβλέπουν στη θετική αντίδραση και στη δυναμική που έχει αναπτυχθεί τις τελευταίες μέρες από την απόφαση της κυπριακής κυβέρνησης να γίνονται δεκτοί χωρίς τεστ στα αεροδρόμια επισκέπτες από το Ηνωμένο Βασίλειο και το Ισραήλ, δεδομένου ότι έχουν εμβολιαστεί με δύο δόσεις. Συγκρατημένη αισιοδοξία ως προς τη σταδιακή ανάκαμψη της τουριστικής βιομηχανίας εκφράζει ο υφυπουργός τουρισμού Σάββας Περδίος, ο οποίος στηρίζει τις θετικές του εκτιμήσεις από τη δυναμική που έχει αναπτυχθεί τις τελευταίες μέρες κυρίως από την αγορά του Ηνωμένου Βασίλειου, λόγω της απόφασης της κυβέρνησης, να δέχεται επισκέπτες από την Αγγλία οι οποίοι έχουν εμβολιαστεί με δύο δόσεις. Σε ότι αφορά τη ρωσική αγορά, ο κ. Περδίος ανέφερε ότι είναι στις προτεραιότητες του, αλλά θα αναμένει, όπως είπε, την έγκριση του ρωσικού εμβολίου από το αρμόδιο θεσμικό όργανο της ΕΕ.
Διευκρίνισε ότι στο παρόν στάδιο και δεδομένης της αναμονής των αποφάσεων της ΕΕ δεν θα γίνουν επίσημα διαβήματα στη ρωσική αγορά. Ο κ. Περδίος ανέφερε ότι από την 1η Απριλίου θα ανοίξει η κυπριακή αγορά με τη διαδικασία των κατηγοριοποιήσεων.
Σημείωσε ότι οι πρώτοι βρετανοί επισκέπτες θα πρέπει να αναμένονται μετά τις 15 Μαΐου, όταν δηλαδή θα αρθεί από τη βρετανική κυβέρνηση η άρση απαγόρευσης εξόδου των άγγλων
ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ- ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ
Κύπρος 0,6%
Ισραήλ 0,73%
Ρωσία θνησιμότητα 2%
Ελλάδα 3,21%
Γαλλία 2,20%
Τουρκία 1,03%
Ιταλία3,09%
Γαλλία 2,20%
Μάλτα 1,33%
Ιρλανδία 2%
Ηνωμένο Βασίλειο 2,97%
Μάλτα 1,33%
Φιλανδία 1,19%
Νορβηγία 0,80%
Αίγυπτος 5,92%
Ισπανία 2,60%
Αυστρία 1,80%
Ουγγαρία 3,28%
Τσεχία 1,66%
Σουηδία 1,95%
Πορτογαλία 2,05%
Βουλγαρία 4,04%
Πηγή: CSSE UNIVERSITY JHU
Μειώθηκαν κατά 52% οι διανυκτερεύσεις στην ΕΕ
Το 2020, ο αριθμός των διανυκτερεύσεων στα τουριστικά καταλύματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) ανήλθε σε 1,4 δισεκατομμύρια νύχτες, μειωμένος κατά 52% σε σύγκριση με το 2019, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η Eurostat. Ο αριθμός των διανυκτερεύσεων το 2020 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος μειώθηκε σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Η Κύπρος, η Ελλάδα και η Μάλτα ήταν οι χώρες που επλήγησαν περισσότερο με πτώσεις άνω του 70%. Στο άλλο άκρο της κλίμακας, οι Κάτω Χώρες και η Δανία ανέφεραν πτώσεις κάτω του 35%. Το 2020 σε σύγκριση με το 2019, οι διανυκτερεύσεις από μη κατοίκους της χώρας (ξένοι επισκέπτες) μειώθηκαν κατά 68%, ενώ οι νύχτες από κατοίκους (εσωτερικοί επισκέπτες) μειώθηκαν κατά 38%. Μεταξύ των χωρών της ΕΕ, μόνο οι κάτοικοι της Σλοβενίας (+ 33%), ακολουθούμενοι από τη Μάλτα και την Κύπρο (και οι δύο + 15%) πέρασαν περισσότερες τουριστικές βραδιές στη χώρα τους σε σύγκριση με το 2019. Αντίθετα, η Ισπανία, η Ελλάδα και η Ρουμανία κατέγραψαν τις υψηλότερες πτώσεις άνω του 40%. Ο αριθμός των διανυκτερεύσεων ξένων τουριστών το 2020 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος μειώθηκε σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ όπου υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα, οι μεγαλύτερες μειώσεις, άνω του 80%, παρατηρήθηκαν στην Κύπρο και τη Ρουμανία.