Ένα έργο με σημαντικές προεκτάσεις για την πόλη της Λάρνακας παίρνει τον δρόμο του με την γνωμάτευση της Περιβαλλοντικής Αρχής για μετακίνηση των εγκαταστάσεων υγρών καυσίμων στη περιοχή Βασιλικού, μετά την εξασφάλιση από την εταιρεία ΕΛΠΕ (ΕΚΟ) άδεια κατεδάφισης των παλιών της εγκαταστάσεων στη Λάρνακα.
Το προτεινόμενο έργο περιλαμβάνει την αποσυναρμολόγηση, την αποξήλωση και την κατεδάφιση όλων των κτιρίων, των κατασκευών, των δεξαμενών, του δικτύου σωληνώσεων, των μηχανημάτων και του εξοπλισμού που αποτελούν μέρος της εγκατάστασης αποθήκευσης και διανομής πετρελαιοειδών της εταιρείας. Η ΕΚΟ υπέβαλε αίτηση στο Δήμο Λάρνακας στις 3 Ιανουαρίου 2020 για κατεδάφιση των εγκαταστάσεων της. Μέσω του Δήμου Λάρνακας στις 15 Ιουλίου 2020, υποβλήθηκε Μελέτη Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον (ΜΕΕΠ), στο Τμήμα Περιβάλλοντος, από την εταιρεία Ελληνικά Πετρέλαια Λτδ. Οι απόψεις του Τμήματος Περιβάλλοντος του υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος δόθηκαν μόλις χθες. Πλέον, απομένει να παραχωρηθεί η άδεια από το Δήμο Λάρνακας ως Πολεοδομική Αρχή. Τονίζεται ότι μόλις εξασφαλιστεί η άδεια η εταιρεία θα προχωρήσει άμεσα στην κατεδάφιση των εγκαταστάσεων και στην αποκατάσταση του περιβάλλοντος χώρου.
Η ανάγκη υλοποίησης του έργου προέκυψε μετά από ειλημμένη απόφαση της Κυπριακής Δημοκρατίας για μετακίνηση των εγκαταστάσεων πετρελαιοειδών και υγραερίου από το δρόμο Λάρνακας–Δεκέλειας στο ενεργειακό κέντρο Βασιλικού. Συμμορφούμενη με την απόφαση αυτή, η εταιρεία Ελληνικά Πετρέλαια Κύπρου Λτδ, υπέβαλε αίτηση στον Δήμο Λάρνακας για εξασφάλιση άδειας κατεδάφισης της ιδιόκτητης εγκατάστασης της.
Εκτός από τα σημαντικά περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά οφέλη που θα προκύψουν, επιπλέον, λήφθηκε υπόψη η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για τερματισμό της χρήσης και απομάκρυνση των εγκαταστάσεων όλων των εταιρειών διαχείρισης πετρελαιοειδών που έχουν εγκαταστάσεις στην ευρύτερη περιοχή μελέτης (παραλιακό μέτωπο Λάρνακας–Δεκέλειας). Με την αποξήλωση των εγκαταστάσεων αποθήκευσης πετρελαιοειδών η περιοχή θα αποσυμφορηθεί από τις δραστηριότητες αυτές και θα δημιουργηθούν θετικές επιπτώσεις στην πολεοδομική οργάνωση, το περιβάλλον και την αναπτυξιακή προοπτική της περιοχής (πολεοδομική και περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής).
Με βάση τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων στο Περιβάλλον του υπό Εκπόνηση Σχεδίου Περιοχής Πρώην Διυλιστηρίων, η οποία υποβλήθηκε στο Τμήμα Περιβάλλοντος τον Δεκέμβριο του 2018, η εν λόγω περιοχή αλλάζει ολοκληρωτικά την μελλοντική χρήση γης του προς αποξήλωση χώρου από βιομηχανική σε οικιστική.
Ως εκ τούτου, καθιστά πολύ σημαντικό το θέμα της ενδελεχούς μελέτης της ρύπανσης μετά την αποξήλωση των εγκαταστάσεων, της διασποράς της στο έδαφος και στον υπόγειο θαλάσσιο υδροφόρο ορίζοντα που οφείλεται κυρίως σε διαρροές καυσίμων, αποτέλεσμα των δραστηριοτήτων κατά τη διάρκεια λειτουργίας των εγκαταστάσεων και της απορρύπανσης της περιοχής για οικιστική χρήση.
Η Περιβαλλοντική Αρχή συνηγορεί στο εν λόγω έργο με την προϋπόθεση της τήρησης συγκεκριμένων όρων που έθεσε.
ΠΟΛΛΑ ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ
Τα σημαντικότερα οφέλη που θα προκύψουν από την υλοποίηση του έργου αναμένεται ότι θα είναι τα ακόλουθα:
• Περιβαλλοντικά: Η ευρύτερη περιοχή χωροθέτησης της εγκατάστασης είναι κατά κύριο λόγο οικιστική και εμπορική. Η απομάκρυνση των εγκαταστάσεων αποθήκευσης και διανομής πετρελαιοειδών στην περιοχή θα έχει περιβαλλοντικά οφέλη όπως είναι η μείωση της κυκλοφορίας βαρέων οχημάτων, ο τερματισμός της εκπομπής και διαφυγής αέριων ρύπων, όπως οι πτητικές οργανικές ενώσεις, η μείωση του επιπέδου του περιβαλλοντικού θορύβου και η εξάλειψη του κινδύνου πρόκλησης περιβαλλοντικών ατυχημάτων.
• Κοινωνικά: Εξάλειψη του κινδύνου που υπήρχε για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια των κατοίκων της περιοχής σε περίπτωση ενδεχόμενου ατυχήματος.
• Οικονομικά: Δημιουργία ανάπτυξης στην περιοχή, η οποία θα επέλθει αφενός μεν από την υλοποίηση του έργου και την περιβαλλοντική αποκατάσταση της περιοχής, αφετέρου δε, από την οριστικοποίηση του νέου Τοπικού Σχεδίου Λάρνακας, στο οποίο θα καθορίζονται οι νέες χρήσεις γης. Κατά τη διάρκεια της ολοκληρωμένης εξέτασης των περιβαλλοντικών παραμέτρων του έργου, η Περιβαλλοντική Αρχή έλαβε υπόψη τη ΜΕΕΠ, τις προδιαγραφές και άλλα στοιχεία από την κατασκευή και λειτουργία παρόμοιων έργων, τις θέσεις των μελών της Επιτροπής και άλλων εμπλεκομένων Φορέων, τα χωροταξικά και περιβαλλοντικά δεδομένα του χώρου.
Οι κυριότερες εργασίες που θα πραγματοποιηθούν
Οι κυριότερες εργασίες και δραστηριότητες που θα πραγματοποιηθούν κατά τη φάση υλοποίησης του προτεινόμενου έργου είναι οι ακόλουθες:
• Αφαίρεση αμιαντούχων και άλλων επικίνδυνων υλικών: Περιλαμβάνουν την αφαίρεση όλων των υλικών που περιέχουν αμιαντούχα και άλλα επικίνδυνα υλικά. Η συγκεκριμένη εργασία θα εκτελεστεί από καταρτισμένους υπεργολάβους, οι οποίοι διαθέτουν τις απαιτούμενες άδειες σύμφωνα με τις διατάξεις της Κυπριακής Νομοθεσίας. Η μεθοδολογία αφαίρεσης των υλικών αυτών θα τύχει έγκρισης από το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας, που είναι η αρμόδια αρχή.
• Αποσύνδεση και αποξήλωση αντλιών και αγωγών: Για την αποξήλωση των αγωγών έχουν επιλεγεί τεχνικές, η εφαρμογή των οποίων θα διασφαλίζει ότι, για λόγους ασφαλείας, δεν θα εκπέμπεται θερμότητα ενώ παράλληλα δεν θα παράγονται ούτε σπινθήρες.
• Κατεδάφιση μεταλλικών κατασκευών: Η κατεδάφιση των υπέργειων μεταλλικών κατασκευών θα γίνει σταδιακά χρησιμοποιώντας ηλεκτρικά εργαλεία χειρός και εξοπλισμό όπως κινητούς γερανούς ή / και μηχανήματα για πρόσβαση σε ύψος. Εάν κριθεί αναγκαίο θα χρησιμοποιηθεί και εκσκαφέας με εκτεταμένο τηλεσκοπικό βραχίονα εξοπλισμένο με ειδικό υδραυλικό ψαλίδι.
• Κατεδάφιση κτιριακών εγκαταστάσεων από οπλισμένο σκυρόδεμα: Οι κτιριακές εγκαταστάσεις από οπλισμένο σκυρόδεμα θα κατεδαφιστούν με τη χρήση μηχανημάτων τύπου εκσκαφέα με εκτεταμένο τηλεσκοπικό βραχίονα, στα οποία θα εγκατασταθεί κατάλληλος ειδικός εξοπλισμός, όπως είναι για παράδειγμα το υδραυλικό σφυρί και τα υδραυλικά ψαλίδια.
• Κατεδάφιση υπέργειων μεταλλικών δεξαμενών: Η κατεδάφιση των περισσότερων δεξαμενών θα πραγματοποιηθεί σταδιακά ξεκινώντας από την οροφή και καταλήγοντας προς τη βάση τους. Για το σκοπό αυτό προγραμματίζεται η χρήση μηχανημάτων τύπου εκσκαφέα με ενσωματωμένο ένα εκτεταμένο τηλεσκοπικό βραχίονα, στον οποίο θα εγκατασταθεί υδραυλικό ψαλίδι. Για κάποιους τύπους δεξαμενών υπάρχει η δυνατότητα απομάκρυνσης τους με τη χρήση γερανού.
Της φάσης υλοποίησης του προτεινόμενου έργου θα προηγηθεί η φάση του παροπλισμού (decommissioning) της εγκατάστασης, το σημαντικότερο μέρος της οποίας θα φορά την απομάκρυνση όλης της ποσότητας των πετρελαιοειδών και των άλλων χημικών ουσιών που αποθηκεύονται, ο εξαερισμός (gas free) των δεξαμενών, καθώς επίσης και το καθάρισμα των δεξαμενών και όλου του δικτύου σωληνώσεων από υπολείμματα. Η φάση υλοποίησης του προτεινόμενου έργου δεν αναμένεται ότι θα διαρκέσει για περισσότερο από 12 μήνες.