Ένα εντυπωσιακό φαινόμενο που τελευταία φορά σημειώθηκε πριν από 400 χρόνια πρόκειται να απολαύσουμε απόψε στον ουρανό. Όπως αναφέρει μάλιστα σχετικό δελτίο Τύπου του Κυπριακού Οργανισμού Αστρονομίας είμαστε μια ανάσα μακριά από ένα σπουδαίο γεγονός.
Οι πλανήτες θα πλησιάσουν τόσο κοντά ώστε να μοιάζουν με ένα πολύ φωτεινό αστέρι. Η σύγκλιση θα κλιμακωθεί γύρω στις 20:37 (18:37 ώρα Ηνωμένου Βασιλείου) και θα είναι ορατή από όλα τα σημεία του κόσμου στο σημείο πάνω από τον νοτιοδυτικό ορίζοντα, και πιο έντονα σε όσες χώρες βρίσκονται κοντά στη γραμμή του Ισημερινού.
Τα ιστορικά αρχεία εντοπίζουν το ενδιαφέρον για τις συζεύξεις από τον 8ο αιώνα τουλάχιστον. Αλλά οι κοσμικοί σύνδεσμοι γοητεύουν τους επιστήμονες για πολλούς αιώνες ακόμη. Ο Γερμανός αστρονόμος Γιοχάνες Κέπλερ παρατήρησε μια υπέροχη σύζευξη το 1603 και μια σουπερνόβα το επόμενο έτος. Ξεπέρασε τα φωτεινότερα αστέρια στον ουρανό. Ο Κέπλερ υπολόγισε ότι μια άλλη υπέροχη σύζευξη πρέπει να είχε συμβεί το 7 π.Χ.. Και αυτή, εικάζει, ίσως προηγήθηκε μιας σουπερνόβα, που είναι τώρα γνωστή ως το άστρο των Χριστουγέννων. Πολλοί σύγχρονοι επιστήμονες δεν συμφωνούν με κάτι τέτοιο βέβαια.
Διαβάστε εδώ: «Αστέρι της Βηθλεέμ»: Μοναδικό φαινόμενο λίγο πριν τα Χριστούγεννα
«Αυτές οι συζεύξεις είναι μεγάλα γεγονότα για τους αστρολόγους, αλλά επιστημονικά, δεν θα έχουν καμία επίδραση στη Γη», δήλωσε στην εφημερίδα Guardian ο Μάθιου Μπέιτ, καθηγητής θεωρητικής αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ, στο Λονδίνο, ο οποίος σκοπεύει να παρακολουθήσει το φαινόμενο με ένα τηλεσκόπιο από την ταράτσα του πανεπιστημίου.Όπως λέει ο ίδιος, με ένα συνηθισμένο, σχετικά μικρό τηλεσκόπιο, θα είναι εφικτό να δει κανείς τον Δία και τον Κρόνο ταυτόχρονα.
«Καθ ‘όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού αλλά και το φθινόπωρο, δύο αέριοι γίγαντες του ηλιακού μας συστήματος: ο Δίας και ο Κρόνος, είχαν τραβήξει την προσοχή όλων μας στον νότιο βραδινό ουρανό. Ο Δίας φυσικά, φαίνεται πάντα λαμπρότερος και είναι συνήθως ένα από τα πιο φωτεινά νυχτερινά αντικείμενα. Ακόμα πιο εντυπωσιακά τους τελευταίους μήνες, τονίζει τη παρουσία του ο Κρόνος που τον ακολουθεί από τα ανατολικά (αριστερά δηλαδή) αφού ακολουθούν πορεία συνόδου».
Κάθε φορά -που σύμφωνα με το γήινο παρατηρητή- δύο ή και περισσότερα σώματα του Ηλιακού μας Συστήματος, φαίνονται απόλυτα ή σχεδόν ευθυγραμμισμένα στον ουράνιο θόλο, οι αστρονόμοι το ονομάζουν ως «Σύνοδο», αναφέρει ο Οργανισμός. Κάθε φορά όμως που Δίας και Κρόνος βρίσκονται σε σύνοδο, αναφέρεται ως «Μεγάλη Σύζευξη» λόγω της σπανιότητας αυτού του ουράνιου φαινομένου, συμπληρώνει ο Κυπριακός Οργανισμός.
Κατά το γεγονός αυτό λοιπόν, οι προαναφερθέντες πλανήτες, ο Ήλιος και η Γη πρόκειται να ευθυγραμμιστούν σύμφωνα με τις γωνιακές τους αποστάσεις στις εκλειπτικές συντεταγμένες, κάτι που γίνεται μόνο κάθε 20 χρόνια! Έτσι, κάθε 20 χρόνια περίπου, Δίας και Κρόνος ακολουθούν το συγκεκριμένο μοτίβο συνάντησης, ρυθμικά και σύμφωνα με τις τροχιές τους. Το κοσμικό ραντεβού αυτό, πρόκειται να παρατηρήσουμε φέτος -εντελώς συγκυριακά – την ημέρα του χειμερινού ηλιοστασίου: στις 21 Δεκεμβρίου. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι τις περισσότερες φορές που ο Δίας και ο Κρόνος βρίσκονται σε σύνοδο, διαχωρίζονται περισσότερο από μια μοίρα. Στις 21 Δεκεμβρίου, όμως, θα χωριστούν μόνο με το ένα δέκατο περίπου της μοίρας δηλ. περίπου 6,1 μονάδες λεπτών τόξου.
Σύμφωνα λοιπόν με τον Κυπριακό Οργανισμό Αστρονομίας, ένας καλός τρόπος ώστε να καταλάβουμε πόσο φαινομενικά μικρή είναι η απόσταση, θα μπορούσαμε την επόμενη καθαρή νύχτα, να επικεντρωθούμε στο Mizar (το μεσαίο αστέρι στη λαβή της μεγάλης Άρκτου) και τον Alcor, που βρίσκεται μόλις 11,8 λεπτά τόξου μακριά. Η ικανότητα να αντιλαμβανόμαστε οπτικά τον διαχωρισμό αυτών των δύο αστεριών, θεωρήθηκε στην αρχαιότητα ως δοκιμή καλής όρασης! Κι όμως ο Δίας και ο Κρόνος θα πλησιάσουν στην μισή περίπου απόσταση των Μιζαρ και Αλκορ! Αυτό σημαίνει ότι έχοντας υψηλή μεγέθυνση στο τηλεσκόπιο μας, θα μπορέσουμε να δούμε τους δύο πλανήτες ταυτόχρονα στο ίδιο οπτικό πεδίο: Ο Δίας λοιπόν, με τις ζώνες σύννεφων και τους δορυφόρους του Γαλιλαίου θα συνοδεύεται μεγαλοπρεπώς και στην ελάχιστη απόσταση από τον Κρόνο με το διάσημο σύστημα δακτυλίων.
Το χάσμα μεταξύ αυτών των δύο πλανητών κλείνει σταδιακά κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου και είναι εξίσου ενδιαφέρουσα η πορεία που ακολούθησε από την 1η Νοεμβρίου, όπου απείχαν 5,1 μοίρες έως τις 15 Νοεμβρίου που έφτασαν τις 3,8. Συνεχίζοντας, την 1η Δεκεμβρίου, διαχωρίζονται κατά 2,2 μοίρες και έως τις 15 Δεκεμβρίου θα μειωθεί η φαινομενική τους ουράνια απόσταση σε μόλις 0,7 μοίρες, για να φτάνουν τελικά 0,1 μοίρες πιο κοντά κάθε βράδυ μέχρι και την πολυαναμενόμενη ουράνια συνάντησή τους στις 21 Δεκεμβρίου.
Όσον αφορά το αν οι δύο πλανήτες θα μπορούσαν να εμφανιστούν ως ένα μόνο αστέρι, να θυμηθούμε την 5η Ιουνίου του 1978 όταν Άρης και Κρόνος πλησίασαν σε παρόμοια απόσταση κατά την οποία σαφώς και καταφέραμε να τους διακρίνουμε με γυμνό μάτι. Υπενθυμίζουμε ότι δεν αποτελεί μια απλή σύνοδο, αλλά «Μεγάλη Σύζευξη», αφού η τελευταία φορά που αυτοί οι δύο πλανήτες εμφανίστηκαν τόσο κοντά ήταν στις 16 Ιουλίου 1623, και η επόμενη πρόκειται να συμβεί στις 15 Μαρτίου 2080.