Έντονα και με τη βοήθεια εμπειρογνωμόνων-συμβούλων που προσέλαβε, προχωρά η ΑΗΚ στο θέμα της προαγοράς καυσίμων. Ωστόσο, το ζήτημα και οι αποφάσεις δεν είναι εύκολες. Ήδη, η ΑΗΚ έχει προχωρήσει σε προαγορά που καλύπτει τις ανάγκες για την περίοδο μέχρι τέλος Μαΐου, παράλληλα με τα ετήσια και διετή συμβόλαια που τρέχουν, σε βαθμό που έχει ουσιαστικά καλύψει όλους τους αποθηκευτικούς της χώρους.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του«Φ», ο υπουργός Ενέργειας συνεχίζει να πιέζει την ΑΗΚ για προαγορά φθηνότερου καυσίμου, αλλά ταυτόχρονα, εξετάζει και λύσεις σε σχέση με την αποθήκευση, αφού αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ελεύθερος αποθηκευτικός χώρος στην Κύπρο, αλλά ούτε και στο εξωτερικό. Η λύση της μίσθωσης πλοίου, το οποίο να γεμίσει με φθηνό καύσιμο που θα αγοραστεί τώρα και να μείνει αποθηκευμένο σε αυτό, είναι πολύ ακριβή, αφού και το κόστος τέτοιων λύσεων έχει ανέλθει κατακόρυφα.
Η λύση που φαίνεται να ευνοείται και να προτείνεται προς την ΑΗΚ από τον υπουργό Ενέργειας Γιώργο Λακκοτρύπη, αν και δεν επιτρέπει αποθήκευση τεράστιων ποσοτήτων, αλλά ποσοτήτων που θα επιτρέψουν την αποθήκευση καυσίμου για ακόμα 3 – 4 μήνες για τις ανάγκες της ΑΗΚ, σύμφωνα με τις πληροφορίες του «Φ», είναι αυτή της «νεκρανάστασης» δύο κατάλληλων δεξαμενών που είναι άδειες, αλλά δεν έχουν αποψιλωθεί ακόμα στα παλιά τερματικά των εταιρειών πετρελαιοειδών στη Λάρνακα.
Συγκεκριμένα, πρόκειται για μία δεξαμενή στις εγκαταστάσεις της ΕΚΟ και μία στις εγκαταστάσεις της ΠΕΤΡΟΛΙΝΑ, που διαθέτουν ακόμα όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό λειτουργίας (αντλίες κ.τ.λ.) αλλά και ασφάλειας (όπως μέσα πυρόσβεσης). Αυτή η λύση, μπορεί να ενεργοποιηθεί υπό δύο προϋποθέσεις. Η μία είναι η άμεση συντήρηση των δύο δεξαμενών και η δεύτερη η συγκατάθεση τής δημοτικής Αρχής Λάρνακας για προσωρινή επαναλειτουργία των εν λόγω δύο δεξαμενών για 3 – 4 μήνες.
Οι αρχικές παρασκηνιακές διαβουλεύσεις προς αυτή την κατεύθυνση βρίσκονται τις τελευταίες ώρες σε εξέλιξη.
Την ίδια ώρα, οι εμπειρογνώμονες, εξηγούν στον «Φ», ότι η διαδικασία προαγοράς καυσίμων, ιδιαίτερα για την ΑΗΚ, δεν είναι ούτε απλή ούτε εύκολη υπόθεση, αφού πρέπει πρώτα απ’ όλα να εξασφαλιστούν δύο παράγοντες: Ο πρώτος είναι η ασφάλεια εφοδιασμού, αφού η παραμικρή διαταραχή επηρεάζει την ασφάλεια ηλεκτροπαραγωγής της Κύπρου. Ο δεύτερος είναι ότι πρέπει να εξασφαλιστεί το μέγιστο μακροπρόθεσμο όφελος για τους καταναλωτές και όχι η ευκαιριακή τυχοδιωκτική πρακτική.
Επίσης, επισημαίνουν ότι το μεγαλύτερο ακριβώς ζήτημα είναι η αποθήκευση. Εξηγούν ότι η προαγορά σήμερα με άμεση παράδοση (εντός Μαΐου) για παράδειγμα στα $21 ανά βαρέλι, ανεβαίνει για κάθε επόμενο μήνα παράδοσης και αν συμφωνηθεί για παράδοση π.χ. τον Νοέμβριο – Δεκέμβριο, αφορά τιμή $33 το βαρέλι. Επίσης, πρέπει να ληφθεί υπόψη η αύξηση στα κόστη μεταφοράς και αποθήκευσης, αλλά και το γεγονός ότι η ΑΗΚ αγοράζει παράγωγα, δηλαδή μαζούτ και ντίζελ, των οποίων οι τιμές επηρεάζονται και από την αγορά των διυλιστηρίων.
Ποιος θα προβλέψει αν θα πέσουν, αν θα μείνουν ίδιες ή αν θα ανεβούν οι τιμές
Επίσης, σε σχέση και με την ΑΗΚ, ένας παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη, είναι η πρόβλεψη για τις τιμές των καυσίμων τις επόμενες περιόδους. Προ εβδομάδων η προαγορά έγινε σε μια τιμή χαμηλή μεν, αλλά που μετά μειώθηκε και άλλο, σημειώνουν οι ειδικοί. Τώρα, τις μελλοντικές τιμές επηρεάζουν διάφοροι παράγοντες που δεν μπορούν να προβλεφθούν, όπως η πορεία του κορωνοϊού διεθνώς και το πόσο μπορούν να διαρκέσουν ή αν θα επανέλθουν τα περιοριστικά μέτρα.
Επίσης, οι διεθνείς τιμές σημείωσαν ιστορική υποχώρηση, λόγω του ότι η παραγωγή υπερέβαινε της κατανάλωσης. Η κατανάλωση μειώθηκε μέσα σε ώρες και μέρες κάθετα, ενώ η παραγωγή δεν είναι μια στρόφιγγα που κλείνει, θέλει χρονοβόρες διαδικασίες για να μειωθεί. Κάτι που σταδιακά θα γίνει. Δηλαδή η πιο λογική πρόβλεψη, είναι ότι σταδιακά θα αυξηθεί η κατανάλωση, θα μειωθεί η παραγωγή και θα επέλθουν ισορροπίες που θα ανεβάσουν κάπως τις διεθνείς τιμές.
Η ΑΗΚ σε αυτό το πλαίσιο, πέραν του επίκαιρου ζητήματος της συμφέρουσας προαγοράς, «τρέχει» και τα συμβόλαια προαγορών, που έχουν βελτιωθεί λόγω των συνθηκών, με τα οποία, ουσιαστικά αγοράζει κάθε φορτίο, με βάση τις τρέχουσες φόρμουλες των διεθνών τιμών τη μέρα της παραγγελίας της ποσότητας.
Οπότε, σε σχέση με την ΑΗΚ, αυτό που συστήνουν οι εμπειρογνώμονες της αγοράς, είναι ισορροπημένη πολιτική αγοράς καυσίμων- με τα ετήσια ή διετή συμβόλαια και προαγορές σε ποσότητες και για χρονικά διαστήματα, που θα διατηρήσουν τελικά συμφέρον το τελικό κόστος και να εξασφαλίζουν ταυτόχρονα σταθερότητα.
