Το Υπουργικό Συμβούλιο σε έκτακτη συνεδρία του την Κυριακή (15/3), αποφάσισε μία σειρά αυστηρότερων μέτρων ώστε να αντιμετωπίσει την εξάπλωση του κορωνοϊού στην Κύπρο.
Τα μέτρα αυτά ωστόσο, δεν αφορούσαν μόνο τους ταξιδιώτες και τις πτήσεις από και προς το νησί, αλλά και οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα, που ως πακέτο θα στηρίξουν την οικονομία, τις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους.
Η σειρά μέτρων που αποφασίστηκε αποσκοπεί στη στήριξη οικογενειών, επιχειρήσεων και οργανισμών, έτσι ώστε παράλληλα με την ασφάλεια να στηρίξει και την κοινωνία.
Κοινωνικά μέτρα ανακοίνωσαν τόσο η Υπουργός Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Ζέτα Αιμιλιανίδου, όσο και ο Υπουργός Οικονομικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης.
Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά το Υπουργείο Οικονομικών, ανάμεσα στα μέτρα είναι η αναστολή πληρωμών για κάποια περίοδο διάφορων υποχρεώσεων καθώς και άλλες οικονομικέ διευκολύνσεις τόσο για πολίτες/εργαζόμενους όσο και για επιχειρήσεις.
Πιο συγκεκριμένα:
- Αναστολή της αύξησης της εισφοράς στο ΓεΣΥ
Μη καταβολή της πρόσθετης καταβολής στο ΓΕΣΥ που προγραμματίζεται την 31η Μαρτίου 2020 για δύο μήνες από εργοδότες, εργαζόμενους και το κράτος, για ενίσχυση του τομέα υγείας στην προσπάθεια καταπολέμησης του ιού και για μη επηρεασμό των εισοδημάτων των εργαζομένων και των επιχειρήσεων. Σημειώνεται ότι δεν επηρεάζεται το χρονοδιάγραμμα για εφαρμογή της 2ης Φάσης του ΓΕΣΥ. Σε περίπτωση που παρουσιαστούν αυξημένες ανάγκες για την εφαρμογή της 2ης Φάσης του ΓΕΣΥ θα καλυφθούν από το κράτος.
- Αναστολή της καταβολή ΦΠΑ
Προσωρινή αναστολή για δύο μήνες της υποχρέωσης καταβολής του ΦΠΑ για παροχή ρευστότητας στις επιχειρήσεις. Αφορά επιχειρήσεις, των οποίων ο κύκλος εργασιών τους δεν ήταν μεγαλύτερος από 1 εκ. ευρώ σύμφωνα με τις φορολογικές δηλώσεις που υποβλήθηκαν το 2019 και επιχειρήσεις των οποίων ο κύκλος των εργασιών μειώθηκε πέραν του 25%, χωρίς την επιβολή οποιονδήποτε επιβαρύνσεων. Σημειώνεται ότι θα γίνουν διευθετήσεις έτσι ώστε οι οφειλές να καταβάλλονται σταδιακά, μέχρι την 11η Νοεμβρίου 2020. Αυτό το μέτρο αφορά την ενίσχυση της ρευστότητας επιχειρήσεων και είναι περίπου 240 εκ. ευρώ.
- Μείωση ΦΠΑ
Προσωρινή μείωση του ΦΠΑ από 19% σε 17% για περίοδο δύο μηνών και από 9% σε 7% για περίοδο τριάμισι μηνών, αμέσως μετά τη ψήφιση της σχετικής νομοθεσίας προς ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών και τόνωση της κατανάλωσης. Κόστος 70 εκ. ευρώ.
- Αναστολή κατακράτησης εγγυήσεων
Αναστολή της απαίτησης κατακράτησης εγγυήσεων στα πλαίσια συμβάσεων κράτους και ιδιωτικού τομέα για προμήθειες υπηρεσιών ή προϊόντων που θα καθυστερήσουν λόγω της κρίσης. Το μέτρο ήδη εφαρμόζεται.
- Δύο μήνες παράταση για υποβολή φορολογικών δηλώσεων
Παράταση για δυο μήνες της υποχρέωσης υποβολής φορολογικών δηλώσεων για όσους είχαν υποχρέωση να το πράξουν μέχρι την 31.3.2020. Η νέα προθεσμία είναι 31.5.2020.
- Ένας επιπλέον μήνας για ενστάσεις
Επέκταση της χρονικής περιόδου υποβολής ενστάσεων στις κοινωνικές ασφαλίσεις για τους αυτοεργοδοτούμενους για ένα μήνα μέχρι τις 30 Απριλίου 2020 (λήγει 31 Μαρτίου 2020)
- Διευκολύνσεις για Σχέδιο Ληξιπρόθεσμων Οφειλών
Για όσο διαρκεί η έκτακτη κατάσταση θα γίνουν ειδικές ρυθμίσεις διευκολύνσεων για όσους έχουν ενταχθεί στο Σχέδιο Ληξιπρόθεσμων Οφειλών.
- 750 ευρώ επίδομα σε φοιτητές του εξωτερικού
Επίδομα παραμονής Φοιτητών στο εξωτερικό: Παρέχεται επίδομα ύψους 750 ευρώ για κάλυψη εξόδων φοιτητών που φοιτούν σε πανεπιστημιακά ιδρύματα του εξωτερικού που δεν θα επιστρέψουν στην Κύπρο την περίοδο των διακοπών του Πάσχα. Κόστος 15 εκ. ευρώ.
- Πλαφόν στις τιμές για σημαντικά για την περίοδο προϊόντα
Εισαγωγή Πλαφόν στις τιμές προϊόντων προσωπικής υγιεινής (μάσκες, αντισηπτικά, αντιβακτηριδιακά υγρά, σαπούνια κλπ) για να αντιμετώπιση φαινομένων αισχροκέρδειας.
Επιπλέον το «Πρόγραμμα Στήριξης» του Υπουργείου Εργασίας περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
- Ειδική Άδεια
Χορήγηση «Ειδικής Άδειας» σε Γονείς που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα, για τη Φροντίδα Παιδιών ηλικίας μέχρι 15 ετών (μέχρι και την Τρίτη τάξη Γυμνασίου) λόγω αναστολής της φοίτησης σε σχολεία, δημόσια και ιδιωτικά, σε βρεφοκομικούς και παιδοκομικούς σταθμούς.
Για την «ειδική άδεια», η οποία, δύναται να έχει διάρκεια μέχρι και 4 εβδομάδες στο παρόν στάδιο, και στην οποία δεν περιλαμβάνονται αργίες, θα παραχωρείται επίδομα ως ακολούθως:
- Για γονέα με μισθό μέχρι €2.500: για τα πρώτα €1.000 του μισθού του γονέα θα καταβληθεί επίδομα «ειδικής άδειας» σε ποσοστό 60% του μισθού και για τα επόμενα €1.000 του μισθού του, θα καταβληθεί επίδομα σε ποσοστό 40%. Σημειώνεται ότι σε περιπτώσεις μονογονεϊκών οικογενειών, η αναλογία για καταβολή του επιδόματος διαφοροποιείται στο 70% και 50% αντίστοιχα.
- Η άδεια θα παραχωρείται σε έναν από τους δύο γονείς και εάν ο ένας γονέας λάβει την υπό αναφορά άδεια, ο έτερος δεν μπορεί να λάβει αντίστοιχη άδεια ταυτοχρόνως. Επίσης, εάν ο ένας γονέας εργάζεται / λαμβάνει επίδομα ανεργίας/ συμμετέχει σε Σχέδιο Αναστολής Εργασιών και ο έτερος όχι, ο εργαζόμενος γονέας δεν την δικαιούται, εκτός εάν ο γονέας που δεν εργάζεται έχει νοσήσει ο ίδιος με τον ιό ή νοσηλεύεται ή είναι πρόσωπο με αναπηρία ή είναι πρόσωπο σε υποχρεωτικό περιορισμό.
- Η υπό αναφορά άδεια σε γονείς για τη φροντίδα παιδιών θα παραχωρείται, εάν η φύση της εργασίας τους δεν επιτρέπει την τηλεργασία ή την εργασία από το σπίτι ή την εργασία με ευέλικτο ωράριο και εάν δεν υπάρχει εσωτερική βοήθεια. Η άδεια θα παραχωρείται σε συνεννόηση με τον εργοδότη, εφόσον υποβληθεί σχετική αίτηση.
- Η εν λόγω άδεια εφαρμόζεται για γονείς προσώπων με αναπηρίες (ανεξαρτήτου ηλικίας), νοουμένου ότι δεν παραχωρείται για τα εν λόγω πρόσωπα επίδομα φροντίδας.
- Η περίοδος της ειδικής άδειας, θα θεωρείται περίοδος εξομοιουμένης ασφάλισης.
Για το δημόσιο τομέα, εργαζόμενοι οι οποίοι κριθούν από τους οικείους Υπουργούς ότι πρέπει να προσέλθουν στην εργασία τους, αλλά παρίσταται ανάγκη να παραμείνουν στην οικία τους για φροντίδα τους παιδιών τους, θα πρέπει σε συνεννόηση με τον Προϊστάμενο τους, να γίνονται διευθετήσεις για την αντικατάσταση τους.
- Σχέδιο Αναστολής Εργασιών.
Σε όσες επιχειρήσεις έχει σήμερα αποφασισθεί να αναστείλουν τις εργασίες τους και σε όσες επιχειρήσεις θα συνεχίσουν τη λειτουργία τους και θα υποστούν μείωση του κύκλου εργασιών πέραν του 25% εφαρμόζεται Σχέδιο Αναστολής των εργασιών των επιχειρήσεων με στόχο να αποφευχθούν οι απολύσεις εργαζομένων και ταυτόχρονα οι επηρεαζόμενοι εργαζόμενοι θα λαμβάνουν ανεργιακό επίδομα για όσο χρονικό διάστημα η επιχείρηση θα βρίσκεται σε αναστολή εργασιών.
- Στήριξη σε Μικρές επιχειρήσεις
Σχέδιο Στήριξης Μικρών Επιχειρήσεων, ύψους €10εκ, για επιχειρήσεις που εργοδοτούν μέχρι 5 άτομα, υπό την προϋπόθεση ότι διατηρούν τους υπαλλήλους τους στην εργασία και έχουν υποστεί μείωση του κύκλου εργασιών τους πέραν του 25%. Το Σχέδιο προβλέπει επιδότηση του 70% του μισθού των εργαζομένων. Οι προϋποθέσεις και οι ασφαλιστικές δικλείδες του Σχεδίου θα ανακοινωθούν με την προκήρυξη.
- Πλήρεις απολαβές σε εκπαιδευτές του Υπ. Παιδείας
Σχέδιο απολαβών εργαζομένων στα Απογευματινά Προγράμματα του Υπουργείου Παιδείας: Καταβολή επιδόματος, το οποίο θα ισούται με πλήρεις απολαβές, σε περίπου 5000 πρόσωπα που απασχολούνται σε Απογευματινά και βραδινά Προγράμματα του Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας (Μουσικά Σχολεία, Αθλητικά Σχολεία, Κρατικά Ινστιτούτα Επιμόρφωσης, Επιμορφωτικά Κέντρα, προαιρετικά Ολοήμερα Σχολεία, Απογευματινά και Βραδινά Προγράμματα Τεχνικών Σχολών και το Πρόγραμμα «Δράσεις Σχολικής και Κοινωνικής Ένταξης») και άλλα παρόμοια προγράμματα αγοράς υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας.
- Καταβολή «επιδόματος ασθενείας» κατά μέσο όρο €800 μηνιαίως σε:
- Εργαζόμενους που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα προβλήματα υγείας και εμπίπτουν στον Κατάλογο που έχει ετοιμασθεί από το Υπουργείο Υγείας, οι οποίοι πρέπει να απουσιάσουν από την εργασία τους για σκοπούς προστασίας της υγείας τους και μη επιδείνωσή της. Προϋπόθεση η προσκόμιση πιστοποιητικού από τον προσωπικό ιατρό τους.
- Περιπτώσεις υποχρεωτικής απουσίας από την εργασία σε πρόσωπα με οδηγίες ή εντολή των Αρχών (Κατηγορία 1 [υποχρεωτικός περιορισμός υπό ιατρική παρακολούθηση (καραντίνα)] και Κατηγορία 2 [αυτοπεριορισμός υπό τηλεφωνική παρακολούθηση]), νοουμένου ότι οι υπό περιορισμό εργαζόμενοι κατέχουν πιστοποιητικό που εκδίδεται από το Υπουργείο Υγείας.
- Πρόσωπα πέραν της ηλικίας του 63ου έτους μέχρι την ηλικία του 65ο έτους, οι οποίοι δεν λαμβάνουν θεσμοθετημένη σύνταξη και συνεχίζουν να εργάζονται και οι οποίοι εμπίπτουν στις Κατηγορίες 1 και 2 του Υπουργείου Υγείας, νοουμένου ότι οι υπό περιορισμό εργαζόμενοι κατέχουν πιστοποιητικό που εκδίδεται από το Υπουργείο Υγείας.
Για σκοπούς ενίσχυσης των αυτοτελώς εργαζομένων, το επίδομα ασθενείας θα καταβάλλεται όπως και στους μισθωτούς, από την τέταρτη ημέρα.